Biblioteka cyfrowa

Zbiory cyfrowe Centrum

W listopadzie 2009 roku biblioteka Centrum przystąpiła do Porozumienia o współtworzeniu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej, której celem jest prezentacja w Internecie kulturowego dziedzictwa Śląska w jego historycznej i współczesnej różnorodności, publikowanie naukowego dorobku regionu oraz wspieranie działalności dydaktycznej i edukacyjnej. W 2017 roku przedstawiciel Centrum został wybrany do Zespołu Koordynacyjnego Śląskiej Biblioteki Cyfrowej.

W 2009 roku w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej utworzona została dla Centrum kolekcja pn. „Biblioteka CDPGŚ” (w 2017 roku nazwa została zmieniona na "Biblioteka Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska"), która prezentuje wyłącznie wydawnictwa Centrum i liczy obecnie 130 pozycji (stan dn. 22.07.2019 r.), czyli około 81% wszystkich wydawnictw Centrum. W kolekcji zamieszczono 18 publikacji zwartych (m.in. monografie przyrodniczą, słownik przyrodników śląskich, atlasy rozmieszczenia roślin, broszury), dwa plakaty oraz cztery tytuły publikacji ciągłych:

1. Przyroda Górnego Śląska (74 pozycje w kolekcji) – biuletyn/kwartalnik popularno-naukowy,
2. Natura Silesiae Superioris (14 pozycji w kolekcji) – rocznik naukowy,
3. Materiały Opracowania (11 pozycji w kolekcji) – wydawnictwo naukowe,
4. Raporty Opinie (11 pozycji w kolekcji) – wydawnictwo naukowe.

W grudniu 2015 roku z inicjatywy Centrum utworzona została dodatkowa kolekcja pn. „Natura” (w 2017 roku nazwa została zmieniona na „Natura Silesiae”), która dokumentuje dzieje śląskiego przyrodoznawstwa, bogactwo i przeobrażenia środowiska przyrodniczego oraz działalność ochronną i edukacyjną. Koordynatorem kolekcji „Natura Silesiae” jest Centrum.

Śląska Biblioteka Cyfrowa współpracuje z Federacją Bibliotek Cyfrowych (FBC) - serwisem internetowym, którego podstawowym celem jest gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie informacji o dostępnych on-line zbiorach polskich instytucji nauki i kultury. Funkcje serwisu FBC bazują na opisach (metadanych) publikacji cyfrowych dostępnych w bibliotekach cyfrowych i repozytoriach współpracujących z FBC. Zadaniem Federacji jest umożliwienie użytkownikom przeszukiwania tylko wybranych źródeł danych, w sposób precyzyjniejszy niż pozwalają na to ogólne wyszukiwarki. Użytkownicy przeszukując tę bazę otrzymują odnośniki do obiektów znajdujących się we współpracujących z FBC bibliotekach cyfrowych. Ponadto FBC przekazuje zgromadzone dane innym serwisom internetowym, takim jak np. Europejska Biblioteka Cyfrowa EUROPEANA, czy DART-Europe.

Kolekcja NATURA SILESIAE

Kolekcja biblioteczna NATURA SILESIAE w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej dokumentuje dzieje śląskiego przyrodoznawstwa, bogactwo i przeobrażenia środowiska przyrodniczego oraz działalność ochronną i edukacyjną. Kolekcja docelowo prezentować ma cyfrowe kopie różnorodnych materiałów (książek, czasopism, prac naukowych, pomocy dydaktycznych, druków ulotnych, fotografii, zbiorów muzealnych i in.), związanych ze śląską przyrodą. Kolekcja utworzona została w grudniu 2015 roku, a jej pomysłodawcą i koordynatorem jest Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska.

W ramach kolekcji wydzielono 11 podkolekcji (po myślniku podano ważniejsze hasła przedmiotowe i słowa kluczowe):

• Przyroda ożywiona – flora/rośliny (rośliny naczyniowe, mszaki), roślinność i siedliska, glony, porosty, grzyby, śluzowce, fauna/zwierzęta (bezkręgowce, kręgowce).
• Przyroda nieożywiona – wody powierzchniowe, geologia i wody podziemne, geomorfologia, gleby, krajobraz, atmosfera i klimat, surowce mineralne, hałas.
• Ochrona środowiska – obszary i obiekty chronione oraz cenne przyrodniczo, geostanowiska, korytarze ekologiczne, czynna ochrona przyrody, hodowle zachowawcze, ochrona wód/gleb/powietrza/powierzchni ziemi/złóż, fundusze.
• Zieleń komponowana – parki miejskie, parki zabytkowe, aleje, wielkie kompozycje przestrzenne, ogródki działkowe.
• Monitoring środowiska – monitoring siedlisk i gatunków oraz przyrody nieożywionej.
• Badania i edukacja – badania naukowe, przyrodnicy, ośrodki edukacji ekologicznej, ścieżki przyrodnicze, wystawy przyrodnicze.
• Użytkowanie środowiska – eksploatacja surowców, gospodarka łowiecka, gospodarka rybacko-wędkarska, gospodarka leśna, gospodarka wodna, gospodarka rolna, turystyka, zwierzęta hodowlane, obiekty uciążliwe dla środowiska.
• Kolekcje przyrodnicze – zielniki, zbiory muzealne, kolekcje arboretów oraz ogrodów botanicznych i zoologicznych.
• Organizacje przyrodnicze – towarzystwa naukowe, organizacje pozarządowe.
• Dokumenty kartograficzne – mapy, atlasy.
• Dokumenty audiowizualne – audycje radiowe i telewizyjne, film, fotografia, muzyka.

Liczba publikacji w kolekcji wynosi obecnie 160 pozycji (stan dn. 19.07.2019 r.), przy czym są to wyłącznie książki, broszury, czasopisma, waloryzacje przyrodnicze oraz plakaty. W ramach prac nad kolekcją zaplanowano m.in. pozyskanie wydawnictw z urzędów miast i gmin, współpracę z przyrodniczymi instytucjami i organizacjami pozarządowymi oraz bibliotekami i muzeami.

Wybrane wyszukiwarki zasobów cyfrowych